Zmiany Klimatu w 2024

Zmiany Klimatu w 2024: Podsumowanie Najważniejszych Wydarzeń

Rok 2024 przyniósł wiele istotnych wydarzeń związanych z globalnym kryzysem klimatycznym.

Od ekstremalnych zjawisk pogodowych po nowe inicjatywy na rzecz ochrony środowiska – zmiany klimatyczne były tematem przewodnim na arenie międzynarodowej. Podsumowujemy najważniejsze wydarzenia, które kształtowały dyskusję o klimacie w 2024 roku, analizujemy ich wpływ na naszą planetę i wskazujemy, jakie wyzwania oraz szanse stoją przed nami w nadchodzących latach.

Oto nasze subiektywne podsumowanie dobrych rzeczy dla klimatu w 2024 roku:

• Wielka Brytania zamknęła ostatnią elektrownię węglową – to symboliczny moment, ponieważ Wielka Brytania była pierwszym krajem na świecie, który użył węgla do publicznego wytwarzania energii, a paliwa kopalne były siłą napędową rewolucji przemysłowej. 30.09 turbiny w elektrowni Ratcliffe-on-Soar w Nottinghamshire przestały pracować. Jedną z propozycji drugiego życia tego miejsca jest przekształcenie go w magazyny baterii – czy się to uda, czas pokaże. 

• W USA produkcja energii wiatrowej osiągnęła rekordowy poziom w kwietniu, przewyższając produkcję z węgla! Do końca tej dekady OZE mają zaspokoić prawie połowę całej energii elektrycznej. Do 2030 roku Chiny obejmą co najmniej połowę światowej skumulowanej mocy energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych – a „masowy wzrost odnawialnych źródeł energii był napędzany głównie przez ekonomię, a nie politykę rządu, ponieważ OZE – zwłaszcza słoneczne – były najtańszą opcją w prawie każdym kraju na świecie”

• Egipt oficjalnie uznany przez WHO za wolny od malarii! Malaria, która nękała starożytnych faraonów i była obecna w Egipcie od tysięcy lat, została całkowicie wyeliminowana dzięki niemal stuletnim wysiłkom władz i służb zdrowia. Certyfikacja przyznawana jest krajom, które udowodniły brak transmisji choroby przez co najmniej trzy kolejne lata. To niezwykłe osiągnięcie przypomina o skuteczności długofalowych działań w walce z chorobami zakaźnymi. Malaria wciąż zabija rocznie ponad 600 tysięcy osób, głównie w Afryce, co czyni sukces Egiptu inspirującym przykładem dla innych państw.

• Schizofrenia to zaburzenie psychiczne dotykające około 24 mln osób na świecie, czyli jedną na 300 osób. Choroba ta znacząco utrudnia prace, codzienne funkcjonowanie i relacje, wpływając zarówno na pacjentów, jak i ich rodziny. FDA zatwierdziła w październiku pierwszy od ponad 30 lat nowy lek na schizofrenię. W badaniach klinicznych lek ten pomógł w łagodzeniu objawów takich jak halucynacje, urojenia czy zaburzenia myślenia. Eksperci liczą, że unikalny mechanizm działania oraz zmniejszone skutki uboczne wyznaczą nowy standard leczenia pacjentów zmagających się ze schizofrenią.

• W pierwszej połowie 2024 więcej energii z wiatru i słońca niż z paliw kopalnych. Źródła niskoemisyjne odpowiadały łącznie za prawie 3/4 produkcji energii elektrycznej w UE w pierwszym półroczu 2024 r. Po raz pierwszy produkcja energii ze źródeł wiatrowych i solarnych była większa niż z paliw kopalnych. W Polsce udział węgla od stycznia do czerwca spadł do 57%. Jednocześnie rośnie zużycie energii elektrycznej. Energetyka odnawialna odpowiada już za 50% energii elektrycznej w całej UE. 25% dostarczają elektrownie atomowe, a udział energii ze spalania paliw kopalnych spadł do zaledwie 27%.

• Haga jako pierwsze miasto na świecie zakazała reklamowania paliw kopalnych. We wrześniu holenderskie miasto Haga podjęło historyczną decyzję o wprowadzeniu zakazu reklam promujących paliwa kopalne. Prawo wejdzie w życie 1 stycznia 2025 roku. Obejmuje ono również reklamy usług o wysokim śladzie węglowym, takich jak loty czy rejsy wycieczkowe. To część ambitnego planu miasta, by osiągnąć neutralność klimatyczną do 2030 roku. Leonie Gerritsen z Partii dla Zwierząt podkreśla, że reklamy paliw kopalnych są sprzeczne z celami klimatycznymi Hagi, a ich zakaz może zainspirować inne miasta do podobnych działań. Zakaz w Hadze to przykład prostego, lecz skutecznego narzędzia w walce z kryzysem klimatycznym.

• Szkocja planuje wprowadzenie ustawy o ekobójstwach (The Ecocide Prevention Bill), która uczyniłaby ją pierwszym regionem w Wielkiej Brytanii uznającym takie przestępstwo. Ekobójstwo definiuje się jako działania powodujące poważne i rozległe szkody w środowisku, np. wycieki ropy, wylesianie czy nielegalne połowy. Nowe prawo przewiduje kary od 10 do 20 lat więzienia. Ma to wzmocnić obecne przepisy środowiskowe i odstraszać firmy od zaniedbań. Te mogą prowadzić do nieodwracalnych szkód ekologicznych, zagrażających całym ekosystemom. To precedens na światowa skalę!

• Portugalia stała się liderem w ochronie morskiej w Europie, ustanawiając największą sieć morskich obszarów chronionych. Aż 15% wód archipelagu Azorów jest teraz w pełni chronione. Kolejne 15% objęte wysoką ochroną, łącznie obejmując obszar 287 000 km². Dzięki temu wyjątkowe ekosystemy Azorów, w tym głębinowe korale, wieloryby czy ryby są lepiej chronione przed szkodliwymi działaniami, takimi jak rybołówstwo. To wielki krok w kierunku globalnego celu 30×30, czyli ochrony 30% oceanów do 2030 roku.

• Luksemburg, najbogatszy kraj w Europie, świętuje trzeci rok bezpłatnego transportu publicznego. Od 2020 r, mieszkańcy i odwiedzający mogą korzystać z pociągów, autobusów i tramwajów bez opłat, co jest globalnym precedensem. Inicjatywa ma na celu zmniejszenie ruchu samochodowego, poprawę jakości powietrza i wspieranie zrównoważonej mobilności. Rząd Luksemburga promuje dostępność i ekologię, zachęcając do korzystania z transportu publicznego jako alternatywy dla samochodów. To przykład, jak innowacyjne polityki mogą przyczynić się do walki ze zmianami klimatycznymi i poprawy życia mieszkańców. 

—————————-

Podsumowanie

Rok 2024 przyniósł kluczowe wydarzenia związane ze zmianami klimatu, od ekstremalnych zjawisk pogodowych po nowe inicjatywy ekologiczne. Fale upałów, burze i susze uwypukliły pilną potrzebę ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Globalne porozumienia i lokalne projekty zrównoważonego rozwoju zyskały na znaczeniu.

Każdy z nas może przyczynić się do ochrony środowiska poprzez redukcję śladu węglowego i wspieranie ekologicznych inicjatyw. Wspólne działania rządów, firm i obywateli są kluczem do budowania zrównoważonej przyszłości.

Zmiany klimatu w 2024 roku przypomniały, że nasza przyszłość zależy od decyzji podejmowanych już dziś. Działajmy, by kolejny rok przyniósł bardziej zieloną i stabilną planetę.